Disaster Nedir ? Nasıl Kullanılır ? Ne İşe Yarar ? (Basit Anlatım)

[cnkrt]

"Disaster," Türkçe'de "afet" veya "felaket" olarak çevrilebilen bir İngilizce terimidir. Bilgisayar sistemleri ve bilişim dünyasında, "disaster" genellikle veri kaybı, sistem çökmesi, hizmet kesintisi gibi ciddi sorunları ifade eder. Bu tür durumlar, genellikle "disaster recovery" (felaket kurtarma) ve "business continuity" (iş sürekliliği) kavramları altında ele alınır.
Disaster Recovery Nedir?
Disaster recovery (felaket kurtarma), bir organizasyonun veya sistemlerin bir felaket durumunda, veri kaybını en aza indirerek veya tamamen ortadan kaldırarak normal iş süreçlerine dönmeyi amaçlayan bir süreç ve planlama sürecidir.
Ne İşe Yarar?

1. Veri Kaybını Önleme: Felaket durumlarında, veri kaybını en aza indirerek veya önleyerek kritik bilgilerin korunmasını sağlar.
2. Hizmet Kesintilerini Azaltma: Felaket durumlarında, hizmet kesintilerini en aza indirerek iş sürekliliğini sağlar.
3. Sistem Çökmelerinden Kurtarma: Sistem çökmeleri veya donanım arızaları gibi felaket durumlarında, sistemleri en kısa sürede tekrar çalışır duruma getirmeyi amaçlar.

Nerede Kullanılır?

1. Veri Merkezleri: Büyük veri merkezleri, felaket kurtarma planları kullanarak veri kaybını önlemek ve hizmet sürekliliğini sağlamak için bu tür yöntemleri kullanır.
2. Şirket Bilgi İşlem Altyapıları: Şirketler, önemli verilerini ve bilgi işlem altyapılarını korumak amacıyla felaket kurtarma planları oluştururlar.
3. Halka Açık Hizmet Sağlayıcıları: Bulut hizmet sağlayıcıları ve internet tabanlı hizmetler, felaket durumlarına karşı hazırlıklı olmak için genellikle karmaşık felaket kurtarma planlarına sahiptir.

Örnekler:

1. Günlük Yedeklemeler ve Kurtarma Planları: Bir şirketin bilgi işlem altyapısı için düzenli olarak yapılan yedeklemeler ve kurtarma planları, bir felaket durumunda kaybolan verilerin kurtarılmasına yardımcı olabilir.
2. Çift Veri Merkezi Yapıları: Büyük ölçekli şirketler, bir felaket durumunda hizmet kesintilerini önlemek için birden fazla veri merkezi kullanabilir. Bu sayede bir merkezde oluşan sorun, diğer merkezden hizmet vermeye devam edebilir.
3. Failover ve Yük Dengeleme: Bir sistemde meydana gelen felaket durumlarında, trafik otomatik olarak sağlıklı sistemlere yönlendirilebilir. Bu, hizmet kesintilerini minimuma indirerek iş sürekliliğini sağlar.

Disaster recovery yöntemleri ve planları, organizasyonların ve bilişim sistemlerinin felaket durumlarında daha dayanıklı, esnek ve hızlı bir şekilde tepki vermesini sağlayarak iş sürekliliğini güvence altına alır.


Felaket kurtarma (disaster recovery) kurulum mimarisi, bir organizasyonun veya sistemlerinin bir felaket durumunda iş sürekliliğini sağlamak amacıyla altyapısını nasıl kuracağını planlayan bir yaklaşımı ifade eder. Bu, veri kaybını en aza indirme, sistem çökmelerini önleme ve hizmet kesintilerini minimize etme gibi hedefleri içerir. İşte bir felaket kurtarma kurulum mimarisinin genel adımları ve bileşenleri:

Genel Adımlar ve Bileşenler:​

1. Risk Değerlendirmesi:
   • Felaket kurtarma planı oluşturmadan önce, organizasyonun potansiyel felaket senaryolarını değerlendirmek ve bu risklere karşı önlemler almak önemlidir.
2. Veri Yedeklemesi:
   • Kritik verilerin düzenli ve güvenli bir şekilde yedeklenmesi, felaket durumlarında veri kaybını önlemek için temel bir adımdır. Bu, belirli bir periyodiklikle yedekleme yapılması ve yedeklemenin farklı lokasyonlarda depolanması anlamına gelebilir.
3. Yedekleme Depolama Altyapısı:
   • Yedekleme verilerinin depolanacağı bir altyapı oluşturulmalıdır. Bu depolama, fiziksel bir lokasyon, bulut tabanlı depolama veya ikinci bir veri merkezi olabilir.
4. Hızlı Geri Yükleme Mekanizması:
   • Felaket durumunda verilerin hızlı bir şekilde geri yüklenmesini sağlayacak mekanizmaların bulunması önemlidir. Bu, yedekleme altyapısının yanı sıra hızlı veri transferi sağlayan sistemler içerebilir.
5. Yüksek Erişilebilirlik:
   • Kritik sistemlerin yüksek erişilebilirlik sağlayacak şekilde tasarlanması, bir sunucunun veya hizmetin çöktüğü durumları tolere eder. Bu, yüksek erişilebilirlik kümeleri, yedekli ağ altyapısı ve benzeri unsurları içerir.
6. İş Sürekliliği Planı:
   • Felaket kurtarma mimarisi, bir iş sürekliliği planını içermelidir. Bu plan, organizasyonun felaket durumlarında nasıl tepki vereceğini ve kritik iş süreçlerini nasıl devam ettireceğini belirler.
7. Test ve Simülasyon:
   • Oluşturulan felaket kurtarma planının düzenli olarak test edilmesi ve simülasyonlarla deneme yapılması önemlidir. Bu, planın gerçek bir felaket durumunda nasıl çalışacağını anlamak için kritiktir.
8. Dokümantasyon:
   • Felaket kurtarma planı ve mimarisiyle ilgili detaylı dokümantasyonun tutulması önemlidir. Bu dokümantasyon, kriz anlarında kullanılmak üzere hızlı referans sağlar.

Bu adımlar, felaket kurtarma kurulum mimarisinin genel çerçevesini oluşturur. Bu mimari, organizasyonların önemli sistemleri ve verileri koruyarak, felaket durumlarında iş sürekliliğini sağlamalarına yardımcı olur.