M
MAP Master
Misafir
Misafir
Tüm sektörlerde olduğu gibi sağlık sektöründe de verilerin hızlı ve hatasız veri alışverişi önemlidir. Özellikle sağlık sektöründe verilerin hızlı ve doğru bir şekilde iletilmesi, insani hatalar olmadan sistemli ve çevik şekilde sunulması, hasta bakımı ve yönetimi açısından kritik bir öneme sahiptir. HL7 (Health Level 7 – Sağlık Seviyesi Yedi) tıbbi uygulamalar arasında sağlık bilgisi alışverişi için oluşturulmuş bir standarttır. Bu standart günümüzde, teknoloji desteğiyle sağlıkla ilgili bilgilerin iletimi için bir format tanımlar. HL7 standartları, çeşitli sağlık bilgi sistemlerinin birlikte çalışabilirliğini sağlayarak veri paylaşımını kolaylaştırır.
HL7, 1987 yılında kurulan bir dizi uluslararası protokoldür. Sağlık BT standart belirleme otoritesi HL7 International tarafından geliştirilen ve ilan edilen HL7 standartları, sağlık BT’sinde fiili standartlardır; ancak bazı HL7 kullanıcıları Kongre’yi sağlık BT endüstrisi için daha güçlü yasal birlikte çalışabilirlik standartları oluşturmaya çağırmıştır. Olumsuz yorumlar elenene ve taslak standartlar ve deneme amaçlı kullanım için taslak standartlar (DSTU) üzerinde genel olarak anlaşmaya varılana kadar üyelerin birbirini izleyen oylama turlarında oy kullandığı ve yorum eklediği çok yıllı bir oylama sistemi kullanarak yeni standartlarla geliştirilmiştir.
EDI ve HL7 arasındaki ilişki, sağlık bilişimi alanında veri formatları ve iletişim standartlarını belirlemek için geliştirilmiş sağlık sektöründe operasyonların verimliliğini artırmayı hedefleyen bir standarttır. EDI ile ilişkisi sayesinde günümüzde sağlık sektöründe veri alışverişinde avantajlar sunar. EDI’nin mali ve idari verilerin işlenmesine yönelik standartları ile HL7’nin klinik ve hasta bakım verilerinin paylaşımına yönelik kuralları birleştirilerek, sağlık hizmetlerinin bütüncül bir şekilde yönetilmesine olanak sağlar.
Küresel sağlık sektöründe veri entegrasyonu, bilgi paylaşımı ve elektronik sağlık kayıtları gibi alanlarda önemli rol oynayan HL7, sağlık bilgi sistemleri arasındaki veri değişimini standartlaştırmak amacıyla geliştirilmiş bir dizi standarttır. Temel olarak, elektronik sağlık kayıtlarının (EHR’ler) değişimi ve geliştirilmesi prensibine dayalı bir dizi standart, format ve tanımdır. Kuruluşun adındaki “7”, Açık Sistemler Ara Bağlantısı (OSI) referans modelindeki Katman 7’yi ifade eder. Katman 7, Uluslararası Standardizasyon Örgütü’nün OSI için geliştirdiği iletişim modelindeki son uygulama katmanıdır.
Günümüzde elektronik veri değişimi (EDI) ve Sağlık Düzeyi 7 (HL7) protokolleri, hastaneler, laboratuvarlar, sigorta şirketleri ve diğer sağlık kuruluşları arasında sağlık bilgisi aktarımını standardize etmek ve kolaylaştırmak için önemli araçlar haline gelmiştir. EDI, farklı sistemler arasında verilerin elektronik ortamda değişimini sağlayan bir teknoloji olup, özellikle fatura işlemleri ve hasta kayıtlarının takibi gibi süreçlerde sıkça kullanılır.
HL7 standardı kullanılarak gönderilen bilgiler bir veya daha fazla mesajdan oluşan bir koleksiyon olarak gönderilir. Her mesaj bir kayıt veya sağlıkla ilgili bilgi öğesi iletir. HL7 mesajlarına örnek olarak hasta kayıtları, laboratuvar kayıtları ve fatura bilgileri verilebilir.
HL7, sağlık hizmetleri için veri paylaşımını kolaylaştıran en önemli standartlardan biridir. Hastaneler, sigorta şirketleri, laboratuvarlar ve diğer sağlık kuruluşları arasında veri entegrasyonunu sağlar. HL7’nin gelişen teknolojilere uyumlu standartları, özellikle FHIR, gelecekte sağlık bilgi sistemlerinin modernleşmesinde kilit rol oynamaktadır. HL7 ayrıca standartlarının nasıl uygulanacağı konusunda rehberlik sağlayarak sağlık hizmetleri BT’sinde küresel birlikte çalışabilirliği teşvik etmektedir.
Sağlık Düzeyi 7 standartları mesajlaşma ve veri alışverişi, karar desteği, kural sözdizimi ve klinik belgelerdeki ortak sağlık verileri tanımları ile EHR ve kişisel sağlık kaydı (PHR) talep ekleri, kalite raporlaması, reçeteli ilaçlar için ürün etiketleri ve klinik genomik için formatlar tanımlar ve sağlar.
Klinik Belge Mimarisi (CDA) ve Bakım Sürekliliği Belgesi (CCD) de dâhil olmak üzere çeşitli HL7 standartları, ABD Sağlık ve İnsan Hizmetleri Bakanlığı’nın elektronik sağlık kayıtlarının anlamlı kullanımına yönelik programıyla ilişkili federal düzenlemelerde referans alınmaktadır.
HL7, sağlık hizmeti sağlayıcıları, laboratuvarlar, eczaneler, sigorta şirketleri ve diğer sağlık hizmetiyle ilgili kuruluşlar arasında veri paylaşımını kolaylaştırmak için ortak bir dil ve protokoller sağlar. Bu standartlar sayesinde farklı yazılım sistemleri, sorunsuz bir şekilde veri alışverişi yapabilir. HL7 Standartlarının Öne Çıkanları:
HL7 Version 2.x (V2):
HL7 V2 en yaygın kullanılan HL7 standartlarından biridir ve sağlık sistemleri arasında veri paylaşımı için basit bir çerçeve sağlar.
Laboratuvar sonuçları, hasta demografisi, klinik veriler gibi farklı bilgi türlerini kodlamak için geniş kapsamlı bir format sunar.
Çok esnek yapıda olduğundan, sistemler arasında veri alışverişinde dünya çapında yaygın olarak kullanılır.
HL7 Version 3 (V3):
HL7 V3, V2’ye göre daha kapsamlı ve karmaşık bir standarttır. Veri modellemesi üzerine kurulmuştur ve sağlık bilgi sistemleri arasındaki veri paylaşımını daha doğru ve yapılandırılmış hale getirmek için geliştirilmiştir.
Ancak, V3’ün karmaşıklığı ve uygulanmasının zor olması nedeniyle V2 kadar yaygın değildir.
Clinical Document Architecture (CDA):
HL7’nin bir alt standardı olan CDA, sağlık bilgi sistemleri arasında klinik belgelerin paylaşımını kolaylaştırır.
Özellikle elektronik sağlık kayıtları (EHR) gibi sistemlerde kullanılan CDA, yapılandırılmış (makine tarafından okunabilir) ve yapılandırılmamış (insan tarafından okunabilir) verileri içerebilir.
Hasta raporları, epikrizler ve laboratuvar sonuçları gibi belgeler CDA kullanılarak paylaşılabilir.
Fast Healthcare Interoperability Resources (FHIR):
FHIR (Fire olarak telaffuz edilir), HL7’nin en modern standardıdır ve web teknolojilerine dayalı bir yaklaşımla sağlık bilgi sistemleri arasında hızlı ve etkili veri paylaşımını sağlar.
RESTful API, XML, JSON gibi modern internet teknolojilerini kullanır ve mobil uygulamalara, bulut çözümlerine ve elektronik sağlık kayıtlarına (EHR) entegrasyon için ideal bir platform sunar.
FHIR, HL7 V2 ve V3’ün karmaşıklığını çözmek için geliştirildi ve sağlık verilerine esnek, hızlı ve ölçeklenebilir erişim sağlar.
HL7 Arden Syntax:
Klinik karar destek sistemleri için kullanılan bir standarttır.
Sağlık bilgilerinin algoritmik olarak işlenmesine olanak tanır ve klinik rehberlerin elektronik olarak kullanılmasını sağlar.
Hastane bilgi sistemlerinin birbirine bağlanmasında HL7’nin rolü son derece önemlidir. Sağlık sektöründe HL7 protokollerinin kullanımı, veri girişinin manuel yapılması ihtiyacını azaltır. Sorunsuz sağlık verisi alışverişini kolaylaştırmada entegrasyon motorları, işleyişi hızlandırır. Laboratuvar sonuçlarının, tıbbi görüntüleme verilerinin, hasta kayıtlarının ve daha birçok bilginin elektronik ortamda hızlıca ve doğru bir şekilde paylaşılması, hem zamandan tasarruf sağlar hem de iş süreçlerinin daha verimli yürütülmesine olanak tanır.
Sağlık kuruluşlarının idari iş yükünü azaltırken, kaynakların daha etkili bir şekilde kullanılmasına katkıda bulunur. Dolayısıyla hem bu alanda çalışanlar daha verimli işlerde emek verebilir hem de maliyet tasarrufu sağlanır. Veri paylaşımında standartlaşma ve verimlilik artışı, sağlık kuruluşları için önemli bir maliyet avantajı sağlar. HL7, verilerin sorunsuz bir şekilde paylaşılmasını sağladığı için, tekrarlayan testlerin veya işlemlerin önüne geçebilir. Aynı zamanda, manuel veri girişine dayalı hataların azalması, yanlış tedavi ve uygulamaların da önüne geçerek mali kayıpların önlenmesine yardımcı olur.
Farklı hastane birimleri olan laboratuvarlar, eczaneler, sigorta şirketleri ve diğer sağlık hizmeti sağlayıcı birimler, HL7 sayesinde birlikte uyum içinde çalışabilirler. Farklı yazılım sistemlerinin birbiriyle uyumlu şekilde çalışmasını sağlayan HL7 ile veri paylaşımında uyumlu bir veri alışverişi olur.
HL7’nin EDI sistemiyle standart bir veri akışı sağlanır. Böylece sağlık verilerinin doğru ve tutarlı bir formatta iletilmesi ve paylaşılması güvence altına alınır. Başka bir deyişle HL7 sağlık sektöründe farklı türde verilerin ortak bir dilde alışverişini mümkün kılar.
HL7 standartları, ABD’deki HIPAA ve diğer ülkelerdeki benzer yasal düzenlemelerle uyumludur. Sağlık profesyonelleri arasında hızlı ve güvenilir veri paylaşımı sağlayan bu sistemle, hasta bakımı hızlanır ve sistem iyileşir.
HL7 sisteminde, gizlilik ve veri güvenliği sağlandığı için, hasta bilgilerinin güvenli bir şekilde paylaşılması desteklenir. Hasta verilerinin doğru ve anında paylaşımı, kritik bakım anlarında geri dönüşü olmayacak hatalara varabilecek sorunların önüne geçerek hasta güvenliğini artırır. HL7 protokolleri, hasta bilgileri üzerinde kontrol ve gizlilik sağlama konusunda özel standartlar sunar. Sağlık sektöründe veri ihlalleri ve hasta bilgilerinin yetkisiz erişimlere karşı korunması bu sistemle sağlanabilir.
HL7 sistemi, verilerin kümülatif, sistemli ve doğru şekilde sağlanmasıyla, sağlık sektöründeki verilerle yine aynı sektöre fayda sağlar. Klinik araştırmalar ve hasta verilerinin analiz edilmesi için geniş kapsamlı bir veri kaynağı oluşturduğu için sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesi ve araştırma için gereken verileri sunar. Elektronik sağlık kayıtlarının düzenli ve standart bir şekilde tutulması, araştırmacılara sağlık eğilimlerini inceleme, hastalıkların seyrini takip etme ve tedavi yöntemlerini geliştirme konusunda önemli bir avantaj sunar. Bu da genel olarak sağlık hizmetlerinin kalitesinin artmasına ve daha etkili tedavi yöntemlerinin geliştirilmesini destekler.
HL7 Standardının Geliştirilmesi ve HL7/EDI İlişkisi
HL7, 1987 yılında kurulan bir dizi uluslararası protokoldür. Sağlık BT standart belirleme otoritesi HL7 International tarafından geliştirilen ve ilan edilen HL7 standartları, sağlık BT’sinde fiili standartlardır; ancak bazı HL7 kullanıcıları Kongre’yi sağlık BT endüstrisi için daha güçlü yasal birlikte çalışabilirlik standartları oluşturmaya çağırmıştır. Olumsuz yorumlar elenene ve taslak standartlar ve deneme amaçlı kullanım için taslak standartlar (DSTU) üzerinde genel olarak anlaşmaya varılana kadar üyelerin birbirini izleyen oylama turlarında oy kullandığı ve yorum eklediği çok yıllı bir oylama sistemi kullanarak yeni standartlarla geliştirilmiştir.
EDI ve HL7 arasındaki ilişki, sağlık bilişimi alanında veri formatları ve iletişim standartlarını belirlemek için geliştirilmiş sağlık sektöründe operasyonların verimliliğini artırmayı hedefleyen bir standarttır. EDI ile ilişkisi sayesinde günümüzde sağlık sektöründe veri alışverişinde avantajlar sunar. EDI’nin mali ve idari verilerin işlenmesine yönelik standartları ile HL7’nin klinik ve hasta bakım verilerinin paylaşımına yönelik kuralları birleştirilerek, sağlık hizmetlerinin bütüncül bir şekilde yönetilmesine olanak sağlar.
HL7'nin Tanımı
Küresel sağlık sektöründe veri entegrasyonu, bilgi paylaşımı ve elektronik sağlık kayıtları gibi alanlarda önemli rol oynayan HL7, sağlık bilgi sistemleri arasındaki veri değişimini standartlaştırmak amacıyla geliştirilmiş bir dizi standarttır. Temel olarak, elektronik sağlık kayıtlarının (EHR’ler) değişimi ve geliştirilmesi prensibine dayalı bir dizi standart, format ve tanımdır. Kuruluşun adındaki “7”, Açık Sistemler Ara Bağlantısı (OSI) referans modelindeki Katman 7’yi ifade eder. Katman 7, Uluslararası Standardizasyon Örgütü’nün OSI için geliştirdiği iletişim modelindeki son uygulama katmanıdır.
Günümüzde elektronik veri değişimi (EDI) ve Sağlık Düzeyi 7 (HL7) protokolleri, hastaneler, laboratuvarlar, sigorta şirketleri ve diğer sağlık kuruluşları arasında sağlık bilgisi aktarımını standardize etmek ve kolaylaştırmak için önemli araçlar haline gelmiştir. EDI, farklı sistemler arasında verilerin elektronik ortamda değişimini sağlayan bir teknoloji olup, özellikle fatura işlemleri ve hasta kayıtlarının takibi gibi süreçlerde sıkça kullanılır.
HL7 standardı kullanılarak gönderilen bilgiler bir veya daha fazla mesajdan oluşan bir koleksiyon olarak gönderilir. Her mesaj bir kayıt veya sağlıkla ilgili bilgi öğesi iletir. HL7 mesajlarına örnek olarak hasta kayıtları, laboratuvar kayıtları ve fatura bilgileri verilebilir.
HL7 Standardının Önemi
HL7, sağlık hizmetleri için veri paylaşımını kolaylaştıran en önemli standartlardan biridir. Hastaneler, sigorta şirketleri, laboratuvarlar ve diğer sağlık kuruluşları arasında veri entegrasyonunu sağlar. HL7’nin gelişen teknolojilere uyumlu standartları, özellikle FHIR, gelecekte sağlık bilgi sistemlerinin modernleşmesinde kilit rol oynamaktadır. HL7 ayrıca standartlarının nasıl uygulanacağı konusunda rehberlik sağlayarak sağlık hizmetleri BT’sinde küresel birlikte çalışabilirliği teşvik etmektedir.
Sağlık Düzeyi 7 standartları mesajlaşma ve veri alışverişi, karar desteği, kural sözdizimi ve klinik belgelerdeki ortak sağlık verileri tanımları ile EHR ve kişisel sağlık kaydı (PHR) talep ekleri, kalite raporlaması, reçeteli ilaçlar için ürün etiketleri ve klinik genomik için formatlar tanımlar ve sağlar.
Klinik Belge Mimarisi (CDA) ve Bakım Sürekliliği Belgesi (CCD) de dâhil olmak üzere çeşitli HL7 standartları, ABD Sağlık ve İnsan Hizmetleri Bakanlığı’nın elektronik sağlık kayıtlarının anlamlı kullanımına yönelik programıyla ilişkili federal düzenlemelerde referans alınmaktadır.
HL7'nin Temel Amaçları ve Standartları
HL7, sağlık hizmeti sağlayıcıları, laboratuvarlar, eczaneler, sigorta şirketleri ve diğer sağlık hizmetiyle ilgili kuruluşlar arasında veri paylaşımını kolaylaştırmak için ortak bir dil ve protokoller sağlar. Bu standartlar sayesinde farklı yazılım sistemleri, sorunsuz bir şekilde veri alışverişi yapabilir. HL7 Standartlarının Öne Çıkanları:
HL7 Version 2.x (V2):
HL7 V2 en yaygın kullanılan HL7 standartlarından biridir ve sağlık sistemleri arasında veri paylaşımı için basit bir çerçeve sağlar.
Laboratuvar sonuçları, hasta demografisi, klinik veriler gibi farklı bilgi türlerini kodlamak için geniş kapsamlı bir format sunar.
Çok esnek yapıda olduğundan, sistemler arasında veri alışverişinde dünya çapında yaygın olarak kullanılır.
HL7 Version 3 (V3):
HL7 V3, V2’ye göre daha kapsamlı ve karmaşık bir standarttır. Veri modellemesi üzerine kurulmuştur ve sağlık bilgi sistemleri arasındaki veri paylaşımını daha doğru ve yapılandırılmış hale getirmek için geliştirilmiştir.
Ancak, V3’ün karmaşıklığı ve uygulanmasının zor olması nedeniyle V2 kadar yaygın değildir.
Clinical Document Architecture (CDA):
HL7’nin bir alt standardı olan CDA, sağlık bilgi sistemleri arasında klinik belgelerin paylaşımını kolaylaştırır.
Özellikle elektronik sağlık kayıtları (EHR) gibi sistemlerde kullanılan CDA, yapılandırılmış (makine tarafından okunabilir) ve yapılandırılmamış (insan tarafından okunabilir) verileri içerebilir.
Hasta raporları, epikrizler ve laboratuvar sonuçları gibi belgeler CDA kullanılarak paylaşılabilir.
Fast Healthcare Interoperability Resources (FHIR):
FHIR (Fire olarak telaffuz edilir), HL7’nin en modern standardıdır ve web teknolojilerine dayalı bir yaklaşımla sağlık bilgi sistemleri arasında hızlı ve etkili veri paylaşımını sağlar.
RESTful API, XML, JSON gibi modern internet teknolojilerini kullanır ve mobil uygulamalara, bulut çözümlerine ve elektronik sağlık kayıtlarına (EHR) entegrasyon için ideal bir platform sunar.
FHIR, HL7 V2 ve V3’ün karmaşıklığını çözmek için geliştirildi ve sağlık verilerine esnek, hızlı ve ölçeklenebilir erişim sağlar.
HL7 Arden Syntax:
Klinik karar destek sistemleri için kullanılan bir standarttır.
Sağlık bilgilerinin algoritmik olarak işlenmesine olanak tanır ve klinik rehberlerin elektronik olarak kullanılmasını sağlar.
HL7'nin Avantajları
Hastane bilgi sistemlerinin birbirine bağlanmasında HL7’nin rolü son derece önemlidir. Sağlık sektöründe HL7 protokollerinin kullanımı, veri girişinin manuel yapılması ihtiyacını azaltır. Sorunsuz sağlık verisi alışverişini kolaylaştırmada entegrasyon motorları, işleyişi hızlandırır. Laboratuvar sonuçlarının, tıbbi görüntüleme verilerinin, hasta kayıtlarının ve daha birçok bilginin elektronik ortamda hızlıca ve doğru bir şekilde paylaşılması, hem zamandan tasarruf sağlar hem de iş süreçlerinin daha verimli yürütülmesine olanak tanır.
Sağlık kuruluşlarının idari iş yükünü azaltırken, kaynakların daha etkili bir şekilde kullanılmasına katkıda bulunur. Dolayısıyla hem bu alanda çalışanlar daha verimli işlerde emek verebilir hem de maliyet tasarrufu sağlanır. Veri paylaşımında standartlaşma ve verimlilik artışı, sağlık kuruluşları için önemli bir maliyet avantajı sağlar. HL7, verilerin sorunsuz bir şekilde paylaşılmasını sağladığı için, tekrarlayan testlerin veya işlemlerin önüne geçebilir. Aynı zamanda, manuel veri girişine dayalı hataların azalması, yanlış tedavi ve uygulamaların da önüne geçerek mali kayıpların önlenmesine yardımcı olur.
Farklı hastane birimleri olan laboratuvarlar, eczaneler, sigorta şirketleri ve diğer sağlık hizmeti sağlayıcı birimler, HL7 sayesinde birlikte uyum içinde çalışabilirler. Farklı yazılım sistemlerinin birbiriyle uyumlu şekilde çalışmasını sağlayan HL7 ile veri paylaşımında uyumlu bir veri alışverişi olur.
HL7’nin EDI sistemiyle standart bir veri akışı sağlanır. Böylece sağlık verilerinin doğru ve tutarlı bir formatta iletilmesi ve paylaşılması güvence altına alınır. Başka bir deyişle HL7 sağlık sektöründe farklı türde verilerin ortak bir dilde alışverişini mümkün kılar.
HL7 standartları, ABD’deki HIPAA ve diğer ülkelerdeki benzer yasal düzenlemelerle uyumludur. Sağlık profesyonelleri arasında hızlı ve güvenilir veri paylaşımı sağlayan bu sistemle, hasta bakımı hızlanır ve sistem iyileşir.
HL7 sisteminde, gizlilik ve veri güvenliği sağlandığı için, hasta bilgilerinin güvenli bir şekilde paylaşılması desteklenir. Hasta verilerinin doğru ve anında paylaşımı, kritik bakım anlarında geri dönüşü olmayacak hatalara varabilecek sorunların önüne geçerek hasta güvenliğini artırır. HL7 protokolleri, hasta bilgileri üzerinde kontrol ve gizlilik sağlama konusunda özel standartlar sunar. Sağlık sektöründe veri ihlalleri ve hasta bilgilerinin yetkisiz erişimlere karşı korunması bu sistemle sağlanabilir.
HL7 sistemi, verilerin kümülatif, sistemli ve doğru şekilde sağlanmasıyla, sağlık sektöründeki verilerle yine aynı sektöre fayda sağlar. Klinik araştırmalar ve hasta verilerinin analiz edilmesi için geniş kapsamlı bir veri kaynağı oluşturduğu için sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesi ve araştırma için gereken verileri sunar. Elektronik sağlık kayıtlarının düzenli ve standart bir şekilde tutulması, araştırmacılara sağlık eğilimlerini inceleme, hastalıkların seyrini takip etme ve tedavi yöntemlerini geliştirme konusunda önemli bir avantaj sunar. Bu da genel olarak sağlık hizmetlerinin kalitesinin artmasına ve daha etkili tedavi yöntemlerinin geliştirilmesini destekler.