SAP IDoc Nedir? Genel Bakış, Yapısı ve Türleri

[Emrah Tezcan]

SAP dünyasında veri entegrasyonu ve iletişim, iş süreçlerini kolaylaştırmak için hayati öneme sahiptir. SAP'in bu amaçla kullandığı en güçlü araçlardan biri IDoc (Intermediate Document) yapısıdır. IDoc'lar, hem SAP sistemleri arasında hem de SAP dışı platformlarla bilgi alışverişini sağlayan bir veri formatıdır. Bu yazıda, IDoc'ların temel işlevlerini, yapısını ve türlerini ele alarak, SAP ekosistemindeki önemini detaylandıracağız.

IDoc Nedir?​

SAP'te IDoc, sistemler arası elektronik veri alışverişini sağlamak için kullanılan yapılandırılmış bir veri konteyneridir. Satış siparişleri, faturalar, teslimat bildirimleri gibi ticari bilgilerin SAP modülleri arasında ya da dış sistemlere aktarılmasında IDoc'lar büyük rol oynar. Bu belgeler, geleneksel

Bu bağlantıyı görüntüleyebilmek için kayıt olmalı zaten üyeyseniz üye girişi yapmalısınız.

standartlarına benzese de SAP'in kendi ortamına özel olarak tasarlanmıştır.

IDoc'lar,

Bu bağlantıyı görüntüleyebilmek için kayıt olmalı zaten üyeyseniz üye girişi yapmalısınız.

ve

Bu bağlantıyı görüntüleyebilmek için kayıt olmalı zaten üyeyseniz üye girişi yapmalısınız.

gibi EDI standartlarına uyarak belirli işlemlerin ve veri segmentlerinin nasıl biçimlendirilmesi gerektiğini tanımlar. Bu sayede, sistemler arasında tutarlı ve güvenilir veri iletişimi sağlanır.

IDoc'un Yapısı​

Bir IDoc, üç temel bölümden oluşur:

1. Kontrol Kaydı (Control Record): IDoc'un tanımlayıcı bilgilerini içerir. Gönderici, alıcı, IDoc türü ve belge numarası gibi meta veriler burada bulunur. Kontrol kaydı, mesajın yönlendirilmesi ve işlenmesi için gereken bilgileri sağlar.
2. Veri Kaydı (Data Record): IDoc'un ana içeriğidir. Bu bölümde, gönderilen ticari bilgiler yer alır. Örneğin, bir satın alma siparişini ele aldığımızda, müşteri bilgileri, ürün fiyatları, miktarlar ve teslimat tarihleri gibi detaylar bu bölümde saklanır.
3. Durum Kaydı (Status Record): IDoc'un işlem sürecindeki durumunu takip eder. IDoc'un oluşturulmasından tamamlanmasına kadar olan her aşamayı izlemek için bu kayıt kullanılır.

IDoc Türleri​

1. Temel IDoc Türleri (IDoc Basic Types)​

SAP, birçok iş senaryosuna uygun olarak önceden tanımlanmış standart IDoc Temel Türleri sunar. Bu türler, işletmelerin yapılandırılmış verileri önceden belirlenmiş formatlarla değiş tokuş etmesine olanak tanır. Yaygın olarak kullanılan bazı Temel IDoc türleri şunlardır:

• ORDERS: Satın alma siparişlerini yönetir ve sipariş detaylarını iletir.
• INVOIC: Fatura bilgilerini iletir.
• DELFOR: Teslimat tahminlerini sağlar ve tedarikçilere planlama bilgisi sunar.
• DESADV: Nakliye bildirimlerini yönetir ve taşıma bilgilerini iletir.

2. IDoc Uzantı Türleri (IDoc Extension Types)​

Bazı durumlarda standart IDoc türleri iş gereksinimlerini tam olarak karşılayamayabilir. Bu gibi durumlarda, işletmeler IDoc'ları özelleştirmek için Uzantı Türleri oluşturabilir. Uzantı Türleri, mevcut IDoc'lara yeni segmentler ve alanlar eklemeye olanak tanır. Bu esneklik, iş süreçlerine uyum sağlarken SAP'in standart yapısını da korur.

IDoc İletişim Süreçleri​

1. Giden IDoc Süreci (Outbound IDoc Process)​

SAP içinde bir olay gerçekleştiğinde, örneğin bir satış siparişi oluşturulduğunda, dış sistemlere bilgi gönderilmesi gerektiğinde Giden IDoc süreci başlar. Bu süreç genel olarak şu adımlarla işler:

• Olay Tetikleyici: Bir iş olayı, IDoc oluşturma ihtiyacını tetikler.
• IDoc Oluşturma: Sistem, ilgili IDoc türüne göre bir IDoc oluşturur ve gerekli verilerle doldurur.
• Partner Profili: Sistem, partner profiline göre IDoc'un nasıl gönderileceğini belirler (EDI, dosya transferi vb.).
• Veri Aktarımı: IDoc, belirlenen iletişim kanalı üzerinden gönderilir.

2. Gelen IDoc Süreci (Inbound IDoc Process)​

SAP'in dış sistemlerden veri alması gerektiğinde Gelen IDoc süreci devreye girer. Örneğin, bir müşteri tarafından gönderilen satın alma siparişini SAP sistemine almak ve işlemek için IDoc kullanılır. Gelen IDoc süreci şu şekilde işler:

• IDoc Alımı: IDoc, belirlenen kanal üzerinden SAP sistemine alınır.
• Ayrıştırma ve Kayıt: SAP, alınan IDoc'u analiz eder ve verileri ilgili kayıtlarla eşleştirir.
• Onay: Gerekirse, IDoc'un başarıyla alındığını belirten bir onay mesajı gönderilebilir.

IDoc Yönetimi için Kullanılan İşlem Kodları​

SAP, IDoc'ları yönetmek, izlemek ve sorunları gidermek için çeşitli işlem kodları (T-codes) sunar. İşte en yaygın kullanılan bazı işlem kodları:

• WE01: Genellikle IDoc'ların özel geliştirme senaryolarında oluşturulması için kullanılır.
• WE02: IDoc durumlarını görüntülemek ve analiz etmek için kullanılır.
• WE05: IDoc'ların izlenmesi ve hata ayıklaması için liste görünümü sunar.

Sonuç​

SAP IDoc'ları, iş süreçlerini otomatikleştirmenin ve veri entegrasyonunu sağlamanın en önemli araçlarından biridir. IDoc yapısını ve türlerini iyi anlamak, işletmelerin veri akışını optimize etmelerine, SAP içi ve dışı sistemler arasında entegrasyonu sağlamalarına olanak tanır. Ayrıca CData Arc gibi araçlar, IDoc süreçlerini daha da geliştirerek işletmelerin modern veri yönetimi ihtiyaçlarını karşılamalarına yardımcı olur.

SAP dünyasında verimli bir entegrasyon süreci oluşturmak isteyen işletmeler için IDoc'ları etkili bir şekilde kullanmak büyük bir avantaj sağlar.

Bu bağlantıyı görüntüleyebilmek için kayıt olmalı zaten üyeyseniz üye girişi yapmalısınız.